Wystawa fotografii Jerzego Lewczyńskiego i Zofii Rydet „Retoryka pustki” w Galerii Miasta Ogrodów.

Kura­tor­ki wys­tawy: Zofia Augustyńs­ka-Mar­ty­ni­ak, Danu­ta Kowa­lik-Dura oraz Katarzy­na Łata zaprasza­ją w środę, 22 wrześ­nia 2021 roku, o godzinie 18:00, na wernisaż wys­tawy fotografii Jerzego Lew­czyńskiego i Zofii Rydet „Reto­ry­ka pust­ki” w Galerii Mias­ta Ogrodów (2‑piętro) Katow­ice Mias­to Ogrodów, plac Sej­mu Śląskiego 2. 

Reto­ry­ka pust­ki. Lewczyński/ Rydet. Artysty­czny dialog.
Zestaw­ie­nie w jed­nej przestrzeni wys­taw­i­en­niczej prac dwóch autorów wywodzą­cych się z jed­nego pokole­nia i jed­nego środowiska twórczego
mają­cych podob­ne doświad­czenia życiowe i drogę edukacji artysty­cznej, stanowi kon­frontację rożnych sposobów obra­zowa­nia i ukazu­je bogate spectrum
eksploa­towanych moty­wów. Kil­ka dekad akty­wnoś­ci twór­czej i poszuki­wań for­mal­nych pozwala na wpisanie ich osobowoś­ci w obszar najważniejszych doświad­czeń w zakre­sie kon­sty­tuowa­nia się fotografii jako samodziel­nej dziedziny sztu­ki. Pokaz prac, pon­ad walo­ry poz­naw­cze, eksponu­je pon­ad­cza­sowość ich dorobku wyraża­jącą się w ekspery­men­ta­torskim pode­jś­ciu do fotografii i umiejęt­noś­ci wyko­rzys­ta­nia możli­woś­ci tego medi­um poprzez rozwój nowa­tors­kich i zindy­wid­u­al­i­zowanych środ­ków wyrazu. Dzi­ała­nia Zofii Rydet i Jerzego Lew­czyńskiego dotyka­ją isto­ty samego medi­um, granic jego potenc­jału, możli­woś­ci kreacji i miejs­ca fotografii we współcześnie rozwi­janych sztukach wiz­ual­nych.” D. Kowalik-Dura

Jerzy Lew­czyńs­ki ( 1924–2014) — jest uznawany za jed­nego z najz­nakomit­szych artys­tów fotografików. Po II wojnie świa­towej osi­adł w Gli­wicach, gdzie ukończył stu­dia politech­niczne i związał się z miejs­cowym środowiskiem fotograficznym. Tutaj spotkał swych men­torów i uksz­tał­tował włas­ną postawę twór­czą. W 1958 roku został członkiem Związku Pol­s­kich Artys­tów Fotografików, zasi­adał w Radzie Artysty­cznej, a w lat­ach 1975–1984 był jej prze­wod­niczą­cym. W lat­ach 1988 — 1993 był wykład­ow­cą Wyższego Studi­um Fotografii ZPAF w Warszawie.
W 1959 roku, wraz ze Zdzisławem Bek­sińskim i Bro­nisławem Schlab­sem, zor­ga­ni­zował w Gli­wickim Towarzys­t­wie Fotograficznym wys­tawę Pokaz zamknię­ty, która stała się sze­roko znana pod nazwą anty­fo­tografii. Nowa­tors­ka for­ma prezen­tacji prac uję­tych w zestawy okaza­ła się przeło­mową w tym okre­sie dla roz­wo­ju fotografii w Polsce, wyprzedza­jąc kon­cep­tu­al­isty­czne kon­cepc­je rozwi­jane w kole­jnych lat­ach w sztuce światowej.
Czyn­ny na polu fotografii przez praw­ie sie­dem dekad uczest­niczył w ważnych dla pol­skiej fotografii wydarzeni­ach i wys­tawach mając niewąt­pli­wy wpływ na ich wymowę i charakter .
Były to min. Fotografia subiektywna,1968, Fotografowie poszuku­ją­cy, 1971, Stany graniczne fotografii, 1977. W 1991 roku przy­go­tował wraz ze Zdzisławem Pachol­skim wys­tawę 70 lat pol­skiej fotografii awangardowej .
W lat­ach 90. sfor­mułował ostate­cznie teo­re­ty­czną kon­cepcję swej twór­c­zoś­ci “arche­ologię fotografii”, którą wypra­cowywał od koń­ca lat 60. Jej założe­nia sprowadza­ły się do włączenia w twór­c­zość i dyskurs teo­re­ty­czny prac innych autorów, repro­dukcji przed­miotów i miejsc zapom­ni­anych, zniszc­zonych, by badać, komen­tować zdarzenia i fak­ty dziejące się w tzw. przeszłoś­ci fotograficznej, bowiem odd­zi­ały­wa­ją ona na dzisiejsze warst­wy kul­tur­owe, tworząc swoistą ciągłość . Zaj­mował się także his­torią fotografii i kry­tyką oraz pub­l­i­cystyką. Jest autorem Antologii fotografii pol­skiej 1839–1989 , która ukaza­ła się 1999 roku i jest pier­wszą tego typu pub­likacją w Polsce.
Dzi­ała­nia artysty­czne i teo­re­ty­czne Jerzego Lew­czyńskiego w dzi­adzinie fotografii jako prekur­sorskie przy­czyniły się poj­mowa­nia jej jako samodziel­nej dyscy­pliny sztuki.

Zofia Rydet (1911 — 1997) – jed­na z najwybit­niejszych pol­s­kich artys­tek fotografek. Uhonorowana wielo­ma prestiżowy­mi nagro­da­mi. Fotografią zain­tere­sowała się w połowie lat 50. XX w. Była związana z Gli­wickim Towarzys­t­wem Fotograficznym. Była członk­inią Związku Pol­s­kich Artys­tów Fotografików. Czer­pała inspirac­je z repor­tażu i fotografii nowoczes­nej (m.in. Jerzego Lew­czyńskiego i Zdzisława Bek­sińskiego), portre­towej, makro­fo­tografii. Od lat 60. czyn­nie uczest­niczyła w życiu artysty­cznym. W 1961 roku z wielkim sukce­sem pokaza­ła w Galerii Krzy­we Koło w Warsza­w­ie cykl Mały człowiek, poświę­cony dzieciom. Autor­ka cyk­li min: Czas przemi­ja­nia, Nieskońc­zoność dale­kich dróg, Sui­ta śląs­ka. Jej zestaw fotografii Obses­je, który prezen­towała na w wys­tawach : Fotografia subiektywna,1968 i Fotografowie poszuku­ją­cy, 1971 zyskał przy­chyl­ność teo­re­tyków fotografii. Szczegól­nie miejsce w jej twór­c­zoś­ci zaj­mu­ją fotograficzne kolaże. Są prze­jawem jej krea­cyjnych pomysłów. Ich ucieleśnie­niem jest album Świat uczuć i wyobraźni Zofii Rydet, 1979 r. W lat­ach 1978–1990 real­i­zowała cykl Zapis socjo­log­iczny. Próbowała przy pomo­cy fotografii stworzyć obraz społeczeńst­wa, przede wszys­tkim wiejskiego. Z codzi­en­noś­ci wydoby­wała dos­to­jeńst­wo, bohater prac – zwykły człowiek uras­tał do ran­gi cen­tral­nej postaci, kreato­ra włas­nego świa­ta. Moty­wem który pojaw­ia się nag­min­nie w jej ostat­nim okre­sie twór­c­zoś­ci jest prob­lem przemi­ja­nia, staroś­ci, samot­noś­ci. Sym­bol­icznie ujęła go w zestaw­ie Nieskońc­zoność dale­kich dróg, 1988 r. metaforycznie przenosząc obraz koń­ca dróg poza widzial­ny horyzont.
W 2011 roku pow­stała Fun­dac­ja im. Zofii Rydet, która prowadzi dzi­ała­nia archi­wiz­a­cyjne i badaw­cze nad dorobkiem artys­t­ki. Jej celem jest mery­to­ryczne opra­cow­anie całoś­ci Zbioru, z naciskiem na świeże spo­jrze­nie i współczesne uję­cie twór­c­zoś­ci Rydet.
Jerzy Lew­czyńs­ki tak oce­ni­ał jej twór­c­zość : „Potężny imper­atyw twór­czej wypowiedzi przy pomo­cy fotografii pozostaw­ił na zawsze Zofię Rydet w his­torii Pol­skiej Fotografii i Kulturze” 

Wys­tawa jest częś­cią zada­nia “W LUSTRZE FOTOGRAFII. O FOTOGRAFII NA ŚLĄSKU PO 2010”, dofi­nan­sowanego ze środ­ków Min­is­terst­wa Kul­tu­ry, Dziedz­ict­wa Nar­o­dowego i Sportu. Wys­tawę będzie moż­na oglą­dać do 28 listopa­da 2021. Gale­ria jest czyn­na od wtorku do niedzieli, 11:00 — 19:00. Wstęp wolny.